Rize Zil Kalesi
Zil Kalesi Rize
Zil Kalesi Rize Çamlihemşin'de Fırtına Vadisi üzerinde bulunan tarihi eserdir.
Rize ili Çamlihemşin ilçe merkezinin 15 km güneyinde, Fırtına Deresi Vadisi'ne hakim noktada bulunan Zil Kalesi, deniz seviyesinden 750 metre yükseklikte kıyıdan da 40 km içeridedir. Dere yatağına hakim bir kayanın tepesinde bulunan bu kale çevreyi kontrol amacıyla yaptırılmıştır. Kalenin kimler tarafından yapıldığı bilinmemektedir.
Bölgenin tarihini araştıran Prof. A.Bryer kale ile ilgili hiç bir bilgi edinememiş ve dağlar arasındaki geçitlere egemen olan bir derebeyi tarafından yaptırılmış olabileceği görüşündedir. Prof. Dr. Semavi Eyice'ye göre, derebeyi hakimiyeti Osmanlı imparatorlüğü zamanında da sürdürülmüş, asi Tuzcuoğullarının, Trabzon Valisi Hazinedaroğlu Süleyman Ağa ve devlet kuvvetleri ile çarpışmasına kadar, 1840'lı yıllara kadar kullanıldığı ileri sürülmüştür.
Zil Kalesi düzensiz bir kaya kütlesinin en yüksek kesiminde bulunan düzgün bir plana sahip olmayacak şekilde yere moloz taştan yapılmıştır. Kalede tarihlemeye yardımcı olacak herhangi bir bezemeye de rastlanmamıştır. Rize zil kalesinin kuzey yönündeki girişine batı yamacındaki bir yol ile ulaşılmaktadır. Kale üzerinde bulunan yeşil tonozlu bir dehlizi olan kapının iç tarafında, tepenin kuzey tarafında kademeli teraslar halinde yapılmıştır. Bu teraslar fazla yüksekliği olmayan duvarlarla birbirinden ayrılmıştır. Tepenin güney kısmında birbirine bitişik iki mekan asıl kale bloğunu oluşturmaktadır. Düzensiz planı olan bu bölümlerin kale muhafızlarının barınakları olduğu sanılmaktadır.
Zil Kalesi'nin duvarındaki kiriş izlerinden bulunan bu yapının ahşap döşemeli katları olduğu da anlaşılmaktadır. Bu mekanın yanında muntazam dikdörtgen planlı, batı ve doğu yönüne uzanan daha küçük bir mekan vardır. bu mekanın kaleye ait bir şapel olduğu düşünülmüş ise de bunu doğrulayacak bir vesikaya rastlanmamıştır. Ayrıca bir şapelde bulunması gereken Apsis ise burada yoktur. yalnızca kapı girişinin karşısında, batıda içerisi nişli bir girintili hücre bulunmaktadır.
Rize Zil Kale'nin güney ucu duvarlarla çevrili bir kale görünümündedir. Bunun batısında dışarıya doğru uzanan dikdörtgen burcun baş kule olduğu sanılmaktadır. Bu kulenin de düzgün bir planı yoktur. Ancak bütün kaleye ve çevreye hakim bir durumdadır. Duvarları 1, 5 ve 2 m kalınlığındaki baş kulenin zemin katından başka, ayrıca ahşap döşemeli dört katı daha bulunmaktadır. Kalenin aydınlatılması mazgal delikleri ile yapılmıştır. Ayrıca kulenin üzeri teras şeklinde örtülmüştür.
Kale duvarları içerisinde dikine doğru uzanan boru yuvalarının da günümüze kadar gelemeyen sarnıçlara ait oldukları sanılmaktadır.
Rize Zil Kalesi
.
Yorumlar -
Yorum Yaz